معادله چند مجهولی مشکلات ثبت نامی دانش آموزان/ وقتی مدارس قوانین نانوشته‌ای را شرط ورود به مدرسه می‌دانند

فصل ثبت نام یکی از پر چالش‌ترین بخش‌های زندگی دانش آموزی است چرا که علی رغم داشتن ضوابط همچنان در عمل مشکلاتی وجود دارد.

کم کم به روز‌های شروع سال تحصیلی و آغاز شدن دوباره چالش‌های مدرسه و درس می‌رسیم چالش‌هایی که در ایام تعطیلی تابستان به گونه‌ای دیگر نمود پیدا کرده بود.

پیدا کردن مدرسه مناسب و نام نویسی در آن یکی از چالش‌های است که به شدت اولیای دانش آموزان را تحت تاثیر قرار می‌دهد به ویژه اگر دانش آموز تغییر مقطع تحصیلی هم داشته باشد، این موضوع پیچیده‌تر خواهد بود؛ چند سالی است که موضوع هدایت تحصیلی و فاصله بین علاقه مندی دانش آموز و توانایی اش گاهی وی را تا پایان روز‌های تابستانی بلاتکلیف می‌گذارد تا شاید با امتحان جبرانی و ظرفیت خالی مدرسه بتواند به خواسته اش برسد.

مشکلات ثبت نامی و چالش‌هایی تابستانی که جامعه دانش آموزی را فرا می‌گیرد انواعی مختلفی دارد البته مهم‌ترین آن را می‌توان انتخاب مدرسه و قوانینی نانوشته در برخی از آن‌ها دانست که با چارچوب آموزش و پرورش سنخیتی ندارد.

چالش‌های ثبت نامی در مدارس دولتی

پیدا کردن مدرسه‌ای با کیفیت قابل قبول آموزش و پرورشی موضوع مهمی است که اغلب خانواده‌ها با آن دست و پنجه نرم می‌کنند و گاه به دلیل محدود بودن ظرفیت چنین مدارسی، نام نویسی دچار مشکل می‌شود و گاهی حجم بالای تقاضا و در مواردی روابطی غیر از عرف ثبت نامی دانش آموز را از رفتن به مدرسه مورد نظر باز می‌دارد و دانش آموزان دیگر را جایگزین می‌کند.

در این میان دانش آموزان کلاس اولی، هفتمی و دهمی بیشترین چالش را دارند چرا که ضمن تغییر محیط مدرسه و اعتماد به این محیط باید وارد فضای جدیدی شوند و مدارس هم در پذیرش دانش آموزان این پایه‌ها گویا سخت گیرانه‌تر عمل می‌کنند و تابستان برای دانش آموزان تغییر مقطعی چالشی پر تب و تاب را رقم می‌زند.

کلاس اولی‌ها هم که در این میان شرایط خاص خود را خود را دارند و باید برنامه‌های مختلفی از قبیل سنجش سلامت نوآموزان، آشنایی با مدرسه و تشریفاتی بیش از سایر گروه‌های دانش آموزی برای ثبت نام را طی کنند البته در مدارس دولتی این پایان ماجرا نیست و قصه تکراری کمک اولیا همچنان برقرار است؛ کمک‌هایی که به اسم مشارکت خانواده‌ها و اختیاری باید باشد در مواردی به اجبار و شرط اصلی برای ثبت نام تبدیل می‌شود.

هرچند بار‌ها و بار‌ها مسئولان آموزش و پرورش در زمان‌های مختلف به ممنوعیت اخذ وجه در مدارس دولتی اشاره کردند، اما نبود سرانه مدارس و بی قانونی برخی مدیران که گاه به اختیار و گاه بنا بر شرایط رقم می‌خورد، شرایط را به گونه‌ای دیگر نشان می‌دهد و خانواده مجبور به پرداخت وجه اضافی می‌شوند.

علیرضا کمرئی مدیرکل ارزیابی عملکرد و پاسخگویی به شکایات آموزش و پرورش درباره مجاز بودن اخذ وجه در برخی مدارس اظهار کرد: مدارس غیر دولتی، مدارس استعداد‌های درخشان و مدارس شاهد در قالب الگو‌ها و دستورالعمل‌های مصوب اجازه اخذ وجه دارند، اما در مدارس دولتی، هیئت امنایی و نمونه دولتی اخذ وجه غیر قانونی است.

وی ادامه داد: در مدارس دولتی، نمونه دولتی و هیئت امنایی صرفا باید مبالغ مربوط به کتاب درسی و بیمه دانش آموزی  از خانواده‌ها اخذ شود و مشارکت های مردمی باید در طول سال تحصیلی به طور کاملا اختیاری از خانواده‌ها درخواست شود، اما هنگام ثبت‌نام این اقدام ممنوع است.

 غیردولتی‌ها و منویی از خدمات و شهریه‌های رنگارنگ

مدارس غیردولتی که به عنوان کمکی برای مدارس دولتی و کاهش تراکم دانش آموزان در کلاس‌های این مدارس فعالیت می‌کنند حالا آنقدر توسعه پیدا کرده اند و در میان خانواده‌ها رواج یافتند که گاه چنان خدمات متنوع و تجملاتی را ارائه می‌دهند که یک سر و گردن بالاتر از مدارس دولتی قرار گرفتند و به همین ترتیب شهریه‌هایی با مبالغ بالا دریافت می‌کنند که حتی خارج از تعرفه‌های تعیین شده برای آن مدرسه است.

با وجودی که هرساله موضوع نظارت بر مدارس غیردولتی از ابتدای فصل تابستان مطرح می‌شود، اما همواره تخلف در اخذ وجه مازاد و گاه برنامه‌هایی همچون برگزاری ساعت‌های آموزشی دروس سال تحصیلی جدید در زمان برنامه‌های فوق برنامه مدارس دیده می‌شود.

چندی پیش بود که مجتبی زینی وند رئیس سازمان مدارس غیردولتی ازاز لغو مجوز سه مدرسه پایتخت خبر داد و با اشاره به بیش از ۵۷۰۰ بازدید از مدارس غیردولتی تهران تصریح کرد: این نظارت‌ها به جز نظارت‌های میدانی است و بر همین اساس با مدارس متخلف برخورد می‌کنیم.

بلاتکلیفی دانش آموزان برای ورود به مدارس خاص

در شرایطی که بار‌ها و بار‌ها تنوع مدارس در نظام آموزشی مورد انتقاد قرار گرفته است، اما همچنان انواع مدارس تیزهوشان، نمونه دولتی، شاهد و مواردی دیگر از این قبیل در نظام آموزشی برقرار است و دانش آموزان برای ورود به هر کدام از آن‌ها دچار بلاتکلیفی می‌شود، جدا از اینکه هر کدام از این انواع مدارس ضوابط پذیرش خاص خود را دارند ؛ دانش آموز گاهی مجبور است  از اواخر سال تحصیلی قبل خود را برای ورود به هر کدام از این مدارس آماده کند در برنامه های ارزیابی آن قرار گیرد.

ابتکار امسال آموزش و پرورش حذف آزمون در مقطع ابتدایی بود موضوعی که در ظاهر قابل توجه، اما در عمل شتاب زده و با مشکلات اجرایی همراه بود و دانش آموزان پایه هفتمی امسال بعد از سر و صدا و هیاهوی بسیار حالا در چند قدمی بازگشایی مدارس باید از نتایج امتحان خود مطلع شوند و در صورت پذیرش در مدارس تیزهوشان هفته آخر تابستان سراغ ثبت نام در این مدارس بروند.

مدارس نمونه دولتی هم که جمع شدند و برای ورود به این مدارس که حالا شکل هیئت امنایی پیدا کرده اند فهرستی از مهارت‌ها برای دانش آموزان خارج از محدوده مدرسه تعیین شده است تا اینگونه برای ورود به مدرسه‌ای دولتی رقابت کنند.

ثبت نام در مدرسه کلافی سردرگم در دوران تحصیل

مشکلات ثبت نامی موضوعی است که قریب به اتفاق افراد در دوران تحصیل آن را تجربه کرده اند و همواره مسائل تکراری چون رعایت نکردن محدوده منزل و مدرسه، اخذ وجه اضافی و اجباری و مواردی از این قبیل پای ثابت مشکلات بود و علی رغم تذکر و تاکید آموزش و پرورشی‌ها در دوران مختلف مبنی بر رعایا ضوابط ثبت نامی، مشکلات و تخلفات  همچنان برقرار است هرچند میزان آن شدت و ضعف داشته است.

حالا هم که دهه آخر شهریور ماه را سپری می‌کنیم و به نظر می‌رسد شرایط ورود به مدرسه آماده باشد، اما هنوز هم درگیری با مشکلات ثبت نامی وجود دارد و خانواده‌هایی هستند که اغلب برای ورود فرزندشان به مدرسه دلخواه و با کیفیت دولتی منتظر خالی شدن ظرفیت هستند.

منبع: yjc