گودی کمر؛ علل ، علائم و راه درمان و پیشگیری
گودی کمر
گودی کمر حالتی است که به دلیل رفتارهای غلط حرکتی ایجاد می شود.
انحنای کمر بیش از میزان طبیعی یا گودی بیش از حد کمر مشکل بسیاری از افراد است، افزایش آن ممکن است منجربه قوز پشت و افزایش فرورفتگی ستون فقرات گردنی و آسیب این اندام ها شود.
گودی بر بخش پایینی کمر و گردن تأثیر میگذارد. این عارضه فشار زیادی بر ستون فقرات وارد میکند و موجب میشود که دچار کمردرد شوید. درصورتیکه درد شدید شود یا درمانش نکنید، بر توانایی حرکتی شما اثر میگذارد.
درمان گودی وابسته به این امر است که خمیدگی پیش آمده تا چه حد شدید باشد و اینکه چرا به آن مبتلا شدهاید. درصورتی که جهت منحنی بخش پایین کمرتان زمانی که به جلو خم میشوید تغییر کند و از حالت خمیده خود بیرون بیاید، زیاد لازم نیست درباره آن نگران باشید. در این حالت میتوانید با فیزیوتراپی و ورزش روزانه وضعیتاش را تحت کنترل خود درآورید. ولی اگر به جلو خم شوید و در همان میزان قوس سابقاش باقی بماند باید به دکتر مراجعه کنید.
دلیل گودی کمر چیست؟
رعایت اصول صحیح نشستن چقدر در پیشگیری از مشکلات ستون مهره ها موثر است؟
طرز صحیح نشستن موجب حفظ حالت طبیعی ستون مهره ها شده و عضلات هر قسمت مجبور نمی شوند برای جبران وضعیت غلط نشستن کار بیشتری بکنند و دچار اسپاسم و خستگی شوند.
کف پا، باسن، پشت و کتف شما باید در وضعیت صحیح قرار بگیرند تا احساس راحتی کنید.اگر پای شما به زمین نرسد و آویزان باشد موجب خستگی و درد می شود. اگر کتف به صندلی نچسبد،سر به ناچار در حالت جلو می افتد و خستگی،گرفتگی عضلات گردن و گاهی سوزش کتف را موجب می شود.
گودی کمر به دلیل ایجاد مشکلات برای ستون فقرات بایستی به عنوان یک مشکل جدی درمان شود. برای تشخیص این بیماری، فرد می تواند خودش را به دیوار بچسباند، اگر بتواند دست خود را در ناحیه کمر و ستون فقرات مشت کند یعنی گودی کمر طبیعی است ولی اگر نتوانست به این معنی است که گودی کمر کاهش یافته و اگر دست مشت شده خود را به راحتی بتواند جابجا کند احتمال افزایش گودی کمر وجود دارد.
میزان گودی کمر توسط رادیولوژی مشخص می شود. برخی از ورزش ها می تواند درد ناشی از افزایش یا کاهش گودی کمر را تسکین دهد.
انواع گودی کمر
۱. گودی در پایین کمر
گودی در بخش پایینی کمر یا مهرههای کمرگاهی شایعترین نوع آن است. راحتترین شیوهی تشخیص به این صورت است که به پشت روی سطحی صاف دراز بکشید. هنگامی که در این حالت قرار گرفتید بررسی کنید که آیا دستتان از فاصله بین کمر و سطح بهراحتی رد میشود یا نه.
شخصی که به گودی مبتلا است، فضای باز زیادی بین کمر و سطح پشت آن دارد. اگر گودی کمر چنین شخصی خیلی شدید باشد، هنگامی که میایستد کمرش وضعیت C شکل و خمیده به خود میگیرد و شکم و کپلها هم بیرون میزنند.
۲. گودی در قسمت گردن
در یک ستون فقرات سالم گردن باید شبیه C خیلی باز باشد و قوس آن به سمت پشت گردن متمایل است. گودی در گردن هنگامی بهوجود میآید که ستون فقرات در این قسمت بهطرز غیرعادیای منحنی شکل و قوسدار میشود.
این وضعیت چند حالت دارد. بهعنوان مثال:
- گودی خیلی شدید است.
- گودی در جهت مخالف بهوجود آمده که اصطلاحا به آن قوس گردن برعکس میگویند.
- گودی بهسمت راست متمایل است.
- گودی بهسمت چپ متمایل است.
درمان گودی کمر
گودی کمر در بیشتر مردمی که به آن مبتلا هستند، نیاز به درمان ندارد، مگر اینکه خیلی حاد شود و برای فرد مشکل ایجاد کند. درمان گودی کمر وابسته به این امر است که گودی تا چه حد شدید است و اینکه چه علائم دیگری علاوهبرآن خود را آشکار کردهاند.
درمانهای پیشنهادی برای گودی کمر عبارتاند از:
- درمان دارویی برای کاهش درد ناشی از آن.
- فیزیوتراپی بهصورت روزانه تا قدرت عضلات و گستره حرکت افزایش یابد.
- کاهش وزن برای حفظ شکل ظاهری بدن.
- استفاده از قوزبند برای کودکان و نوجوانان.
- در مواردی که گودی کمر شدید میشود و خطر آسیب رسیدن به بافتهای عصبی وجود دارد اقدام به جراحی میشود.
- استفاده از مکمل های غذایی تقویتی نظیر ویتامین D.
روشهای پیشگیری از ابتلا به گودی کمر
نمیتوانیم دستورالعمل خاصی برای جلوگیری از ابتلا به گودی ارائه بدهیم، ولی با انجام چند ورزش مخصوص میتوانید حالت بدن خود را خوب نگه دارید و سالم بمانید. این ورزش ها عبارتاند از:
- بالا و پایین بردن شانه؛
- چرخاندن گردن به یک سو؛
- تمرین های یوگا ازجمله حالت گربه و پل؛
- دراز کشیدن روی زمین و بالا بردن پاها؛
- نشستن روی توپ ثابت و خم کردن لگن.
ایستادن زیاد در بلندمدت بر انحنای کمرتان تأثیر میگذارد و آن را بیشتر میکند. مطالعهای درباره این موضوع انجام شده و طبق نتایج بهدست آمده نشستن بهنحو چشمگیری باعث میشود، تغییرات قوس بخش پایینی کمر کمتر شود. اگر از آن دسته افرادی هستید که مجبورید به دلیل شغلتان یا برحسب عادت زیاد بایستید سعی کنید بین آن چندین وقفه بدهید و بنشینید. درضمن مطمئن شوید که پشتی صندلیای که روی آن مینشینید هم استاندارد است.
بخش اعظمی از انعطاف پذیری بدن ما، حرکت آن و فعالیتهای روزمرهای که انجام میدهیم با سلامت ستون فقرات ارتباط تنگاتنگی دارد. پیشنهاد ما این است که به پزشک مراجعه کنید تا او راهحلی برای برطرف کردن مشکلات مربوط به انحنای اضافی ستون فقراتتان به شما ارائه دهد. هرچه زودتر به درمان گودی بپردازیم، از مشکلاتی که در آینده برای سلامتیمان پیش میآید (ورم مفاصل، کمردرد مزمن و…) پیشگیری میکنیم.
دلایل افزایش کمر
- آکندروپلازی (بیماری ژنتیکی که باعث رشد غیرطبیعی غضروف و کوتاهی قد می شود)
- اسپوندیلولیستیز (نشان دهنده جابجایی مهره های کمر است)
- جراحی کمر
- مشکلات مادرزادی ستون فقرات
- اختلالات لگن
- تغییر وضعیت بدن
- عارضه هایپرکیفوز (انحنای بیش از حد ستون فقرات قفسه سینه به سمت خارج)
- اختلالات عصبی عضلانی (مانند دیستروفی عضلانی یا اختلالات روانی)
- عارضه دیسک کمر
- بدن مهره ای غیرطبیعی (معمولاً در کودکانی که دچار سوراخ شدن بیش از حد کمر هستند)
- مشکل پوکی استخوان
- چاقی در انسان